Koningsschieten

De winnaar van de schutterswedstrijd wordt de (schutters-) koning genoemd. Hij wordt geëerd nadat hij gewonnen heeft; dit gaat ook weer met veel ceremonieel gepaard. In veel gevallen mag hij het schutterszilver dragen. Elke koning laat een zilveren schild maken, waarop zijn naam, de naam van schutterij / -gilde en het jaar van zijn koningschap staan. Meestal wordt in het ontwerp iets persoonlijks toegevoegd, zoals een afbeelding of term die verwijst naar het beroep of de functie binnen de schutterij. In de loop der jaren zijn dus vele schilden gemaakt en die worden gedragen door de huidige koning.

De precieze rechten en plichten verschillen ook. In het ene geval zijn er nauwelijks voorrechten en verplichtingen, in andere gevallen zijn dit er veel. Zo moeten sommige koningen een van trouw afleggen en worden automatisch bestuurslid (voor dat jaar of blijvend).

Zilveren vogel

De schutterskoning draagt ook een zilveren vogel, als symbool van zijn overwinning. Deze vogels zijn vaak eeuwenoud en worden samen met de zilveren schilden zorgvuldig bewaard. In veel gevallen ontleent het gilde zijn ouderdom aan deze vogel.

Koningin

De koning heeft vaak de keuze of hij vergezeld wordt door een koningin. Meestal is het zijn vrouw of vriendin, ook komt het voor dat zijn dochter of moeder de koningin wordt. Op sommige plaatsen kan men enkel koning worden als men op een briefje vooraf zijn koningin aangegeven heeft.Op steeds meer plaatsen mogen vrouwen tegenwoordig meedoen aan de wedstrijd. Zo kan het gebeuren dat een vrouw schutterskoning wordt. Of zij vervolgens als koningin of toch gewoon als (schutters-) koning wordt aangesproken, verschilt per plaats.